Flütten Kaliteli Ses Alabilmek İçin İpuçları

Boş bir şişenin ağzından kesintisiz bir ses elde edecek şekilde dudaklarınız arasında ufak bir boşluk kalacak şekilde üfleyiniz. Ses çıkarmakta zorlanırsanız daha ufak boyutlu bir şişeyle deneyiniz.

Kesintisiz ses çıkaracak üfleme şeklini yakaladıktan sonra üflediğiniz havanın açısını kontrol etmeye çalışın ve kesintisiz tek bir açıda üfleme egzersizleri gerçekleştirin

Aynı egzersizleri flütün ağızlık kısmında tekrarlayın ve kesintisiz düzgün bir ses çıkarana kadar alıştırma yapın. (Flütün ağızlık kısmını dudaklarınız kapalı haldeyken ağzınıza yerleştirin ve flütü alt dudağınızla temasta kalacak şekilde dışa doğru çevirin ve hafifçe alt dudağınızın altına doğru kaydırın kesintisiz net bir ses için mum üfler gibi kesintisiz ve çok şiddetli olmayacak şekilde üflemeye çalışın)

Aynı alıştırmayı flütün diğer parçalarını da birleştirip 1. oktav la sesiyle aynı sesi uzun süre çalmayı deneyerek tekrarlayın.

Başlangıçta aşırı üfleme çalışması baş dönmesine neden olabilir bunun için alıştırma sırasında molalar verin.

Flütün montajı ve çalma esnasında aşırı sert hareketlerde bulunup flütün mekanizmasına zarar vermekten kaçının

Flüt Nefes Egzersizleri

Flüt ile kusursuz ton elde etmek için derin ve sürekli nefes gereklidir. Klarnet, saksafon gibi diğer üflemeli enstrümanlarla karşılaştırıldığında flütte ses elde etmek için direkt olarak ağızlığa üflemek yerine ağızlık boyunca hava üflenir. Bu yüzden flütte doğru ses elde etmek için zaman, pratik ve sabır gereklidir. Dolayısıyla günlük nefes egzersizleri gerçekleştirmek ciğerlerinizi geliştirmeniz ve flüt çalmanız için gerekli olan nefes kontrolünü öğrenmeniz açısından faydalı olacaktır.

Açık Boğaz Egzersizi

Nefes alıp verirken boğazın açık tutulması daha fazla ve verimli havayı içimize çekmemize olanak sağlar. Çenenizin bitiş noktası ile kulağınızın başlangıç noktası arasında boşluğu hissediyorsanız boğazınız açık demektir. Dilinizi alt damağınıza düz olacak şekilde yerleştirin. Ağzınızı 2-3 cm kadar açıp nefes almaya başlayın, nefes alıp verirken boğazınızda havayı hissetmeye dikkat edin. Bu egzersizi nefes alıp verme sürelerinizi uzatmaya çalışarak devam ettirin.

Nefes Kontrol Egzersizi

Oluşturduğunuz hava akımının kuvveti çıkardığınız tonların zengin veya cılız olmasını belirler. Kısa ve zayıf bir nefes kötü ses tonuyla sonuçlanır. Buna karşılık kuvvetli ve sürekli bir akım kaliteli ses elde etmemize olanak sağlar. Nefes kuvvetini ve sürekliliğini geliştirmek için 5x5 cm boyutlarında bir kağıt parçasını yalnızca nefesinizi kullanarak duvarda uzun süre sabit kalmasını deneyebilirsiniz. Bu egzersizi kağıdı duvarda tutma sürenizi uzatmayı deneyecek şekilde tekrarlayabilirsiniz.

Diyafram Nefesi Egzersizi

Uzun ve sürekli bir hava akımı oluşturmak için yeterli havanın solunması diyafram nefesi sayesinde mümkün olmaktadır. Diyafram nefesi alırken size yardımcı olması açısından zihninizde de nefes alırken karnınızın dışarı doğru itildiğini canlandırmak faydalı olacaktır. Bu egzersize başlamadan önce dik bir şekilde oturup, boyun ve omuzlarınızı derin bir nefes almaya imkan tanıyacak şekilde serbest bıraktığınızdan emin olun. Nefes alıp vermeye başlayın ve bir yandan da karnınızın dışa doğru itildiğini zihninizde canlandırın. Derin bir şekilde nefes alıp bu nefesi uzun sürede vermeyi deneyerek egzersizi tekrarlayın. Bu egzersizi flütle tek bir tonu kesintisiz şekilde uzun süre çıkarmayı deneyerek de gerçekleştirebilirsiniz.
Bu egzersizlerin tümünü haftada 2-3 kez tekrarlamanız flüt için gerekli uzun nefes alınması ve kontrolü için faydalı olacaktır.

Diyafram Nefesi Egzersizleri

•  İlk alıştırma diyaframdan derin nefes almak. Sırtüstü uzanın ve karnınıza ağır bir kitap koyun. Derin bir nefes alın. Karnınız yana ve yukarı doğru genişleyecektik dolayısıyla kitabın yükseldiğini gözlemleyeceksiniz. Nefes verirken de kitabın alçaldığını görebilirsiniz.

•  Bir sandalyeye oturun ve bacaklarınızla sırtınız arasında 45° açı oluşacak şekilde belden eğilin. İçinizden dörde kadar sayarak nefes alın ve bu nefesi yine dörde kadar sayarak dışarı verin. Daha sonra üçe kadar sayarak nefes alıp dörde kadar sayarak verin. Farklı süreler için bu alıştırmayı tekrarlayın.

• Sırtüstü uzanmış pozisyonda derin bir nefes alın. Ve kronometre vasıtasıyla nefes verme sürenizi ölçün. Aldığınız nefesi mümkün olduğunca uzun süre üfleyebilmek için bu alıştırmayı tekrarlayın.

• Sırtüstü uzanmış pozisyonda 20-25 kez hızlıca nefes alıp verin. Daha sonra derin bir nefes alın ve hızlıca "ha" hecesini tekrarlayarak hızlıca nefesinizi verin. Nefes verme esnasında boğazınızın açık olduğundan emin olun.

Nefes Kontrolü ve Diyafram Nefesi

Nefes almak hergün birlerce kez gerçekleştirdiğimiz basit bir olaydır. Çoğu zaman nefes alırken düşünmeyiz fakat flüt çalarken nefes olayı günlük yaşamda kullandığımız nefesten farklılık gösterir. Üflemeli çalgıları çalarken normal hayatta aldığımızdan daha fazla ve daha hızlı nefes almamız gereklidir. Özellikle flüt için üflediğimiz hava embouchure diye adlandırılan ağızlık kısmında herhangi bir dirençle karşılaşmadığından çok daha fazla hava kullanılır. Flüt için nefes alma aciğerlerimizin altında bulunan diyafram kasıyla gerçekleştirilir. Diyafram nefesi köpek soluması şeklinde soluk aldığımızda ya da sırt üstü uzanarak nefes alıp verdiğimizde kullandığımız doğal nefes alma biçimidir. Diyafram kasları aynı zamanda solunumumuzu kontrol eden kaslardır. Normal nefes alışımızda akciğerimizin üst kısmı hava ile dolduğundan göğsümüzün üst kısmında genişleme olur. Flüt için akciğerlerimiz altından yukarı doğru tamamen hava ile doldurulmalıdır. Akciğerlerinizin dışa doğru genişlediğini hissetmelisiniz. Elinizi karnınıza koyduğunuzda diyafram nefesi almanız durumda karnınızın öne doğru ve yanlardan genişlediğini hissedersiniz. Flüt çalarken derin diyafram nefesi almak son derece önemlidir. Düzenli çalışarak diyafram nefesinizi geliştirebilirsiniz.

Doğru nefesi aldıktan sonra gerisinin kolay  olduğunu mu düşünüyorsunuz, yanılıyorsunuz. Nefes verme karın kaslarının akciğerdeki havayı dışarı itmesi şeklinde gerçekleşmeşlidir. Bu kaslar tarafından sabit bir basınç uygulanabilmelidir ve bu olay nefes desteği olarak adlandırılır. İyi bir nefes desteği çıkaracağınız sesi ve sesin tonunu etkileyeceğinden çok önemlidir. Bu kaslar nefesin kontrolü için gergin durumda olmalıdır ve hava tükendikçe akciğerlerdeki havayı sıkıştırarak dışarı vermemizi sağlamalıdır. Eğer nefes vermeniz esnasında bu kaslar hareket etmiyorsa doğru nefes almıyorsunuz demektir. Sanılanın aksine nefesi desteklemek için kullanılan kaslar diyafram kasları değil abdominal kaslardır. Nefes verirken diyafram gevşemelidir. Ve nefes desteği ağızlığınızı (embouchure) ayarladıktan sonra çalmaya başlamadan önce ayarlanmalıdır.