Ads 468x60px

28 Mayıs 2012 Pazartesi

Flüt Türleri

Alto Flüt
alto fluteAlto flüt, boyu normal flütten biraz daha uzun, borusu biraz daha geniş olan çalgı aletidir. Ses genişliği, mekanizması ve çalınışı normal flüt ile aynıdır. Tek farkı aktarımlı bir çalgı olması, yani yazıldığı sesler çalındığında farklı seslerin duyulmasıdır. Yazılan ses tam dörtlü aralık kalından duyulur: örneğin Do notası çalındığında, dört aralık kalınındaki Sol sesi çıkar.
Ses rengi normal flüte göre daha ılık, koyu, olgun ve yuvarlaktır. Orkestrada sürekli kullanılmaz, hatta bazı orkestralarda bulunmaz. Alto flüt, Maurice Ravel, İgor Stravinski ve daha modern besteciler tarafından çok ender kullanılmıştır. Sol anahtarı kullanılarak yazılır.

Bass Flüt
bass flütFlüt ailesinin bir üyesi olan bass flüt C anahtarına sahiptir. Normal konser flütünün bir oktav altındadır. Boyunun uzun olmasından dolayı (yaklaşık 146 cm) kullanıcının üfleme deliğine ulaşabilmesi için J şeklinde ağızlığa sahiptir. Klarnet gibi enstrümanlar tarafından sesi kolayca bastırılabileceği için genellikle sadece flüt korolarında kullanılır.





Pikolo
pikoloPikolo flüt, büyük flütün hemen hemen yarısı kadar uzunluktadır. Büyük flütteki kuyruk bölümü pikolo flütte yoktur. Bu nedenle de büyük flütün en kalın sesleri olan Do ve Do diyez sesleri küçük flütte bulunmaz. Bunun dışında ses genişliği, mekanizması ve çalınış yöntemi büyük flütle aynıdır. Tek farkı yazılan notaları bir oktav inceden çalar. En ince sesleri çok parlak ve rahatsız edicidir. Bu sesler orkestranın bütün olarak çaldığı gür kısımlarda kullanılır. En kalın seslerinin tınısı ise soluk ve zatıf olduğundan, ancak özel bir tını istenildiği takdirde kullanılır ve orkestrasyon buna göre sağlanır.
Flütün çalabileceği her türlü pasajı rahatlıkla çalar. Orkestrada ayrı bir pikolo flüt çalıcısı bulunmaz, çalınış tekniği aynı olduğu için ikinci ya da üçüncü flüt partisini çalan kişi pikolo partisini de gerekli yerlerde çalabilir. Orkestrada genellikle orta ses bölgesinden yararlanılır. Çoğunlukla da normal flütün en ince oktavındaki sesleri unison olarak katlar. (Büyük flüt ve pikolo flütün unison çalabilmesi için, pikolo flütün partisi bir oktav aşağıdan yazılır.) Zaman zaman, tahta nefesli çalgılardan herhangi birinde (Flüt, Obua, Kor angle, Klarinet, Fagot) bulunan bir ezgiyi, oktav veya bazen iki oktav inceden çalarak kendine özgü parlak sesleri ile orkestra tınısını zenginleştirir. Tutti içinde ise, en üstte duyulan yırtıcı sesleri ile orkestranın doruk noktasını oluşturur, bu durumlarde genellikle birinci kemanlarla unison olarak ya da onları bir oktav inceden katlayarak çalar.

Blok Flüt
blok flütBlok flüt özellikle eğitim amaçlı olarak yaygın şekilde kullanılan ağaç üflemeli bir çalgı. Yan flütten ayırt etmek için düz flüt de denir.
Blok flüt genellikle plastik veya ağaçtan, bazen de fildişinden yapılır.Yedisi üstte,biri altta olmak üzere sekiz deliği vardır. Ses alanı yaklaşık iki oktavdır,ancak usta bir çalıcı kromatik olarak iki oktav ve bir beşliye çıkabilir.Başlıca çeşitleri, sopranino,soprano, alto, tenor ve bas blokflüttür. Bunlardan soprano do blokflüt okullarda müzik eğitiminde kullanılmaktadır.
Orta Çağ’ın başlarından beri Avrupa’da sevilen bir çalgı olan blok flütün günümüzdekilere benzeyen örnekleri 15. yüzyılın başlarında ortaya çıktı. 16. ve 17. yüzyıllarda iyice yaygınlık kazanan çalgının ses genişliği üzerinde yapılan değişikliklerle iki oktava ulaştı ve iki yüzyıl boyunca Rönesans ve Barok müziğinde önemli yer tuttu. Bach, Vivaldi, Händel, Corelli, Monteverdi, Sammartini, Gluck gibi besteciler blok flüt için eserler yazdılar. 1750 lerden sonra blok flüt eski önemini yitirerek yerini Klasik ve Romantik dönemlerin ihtiyaçlarına cevap verebilen,ifade gücü daha yüksek ve kapsamlı bir çalgı olan yan flüte bıraktı. 20. yüzyıl başlarında blok flüt yapımcısı ve virtüözü bir İngiliz olan Arnold Dolmetsch enstrümanı yeniden canlandırdı. Günümüzde, öğrenmesinin kolay olması, küçük çocukların da çalabilmesi, pahalı olmaması, kolayca taşınabilmesi, özellikle plastik blokflütlerin fazla bakım gerektirmemesi, solo ve topluluk müzikleri için uygun olması, geniş bir repertuvarının olması gibi nedenlerle okullarda eğitim amaçlı olarak kullanılmaktadır. Ayrıca herkesin zevkle çalabileceği bir enstrümandır.

2 yorum:

Unknown dedi ki...

Şimdilik düz yan flüt çalıyorum kısa zamanda bass flüte geçeceğim inşallah. Anlattıklarınızdan sonra bass flüte olan merakım daha da arttı :)

Unknown dedi ki...

Üflemeli enstrümanlara başlamak isteyen birisi için gerçekten faydalı bir yazı olmuş Espas Sanat

Yorum Gönder